Co to jest integracja sensoryczna? Jakie ćwiczenia wykonywać przy jej zaburzeniu?
Pewne nieprawidłowości w zakresie funkcjonowania układu nerwowego pod kątem zmysłów słuchu, wzroku, dotyku czy smaku, mogą wystąpić już we wczesnych stadiach naszego życia. Jest jednak narzędzie, które doskonale wspiera prawidłowy rozwój tej sfery i ułatwia odbieranie bodźców z zewnątrz. Mowa o terapii sensorycznej, którą w Polsce stosuje się już od lat dziewięćdziesiątych.
Integracja sensoryczna od początku naszego życia
Proces integracji w obrębie zmysłów ma swój początek już w życiu płodowym, a następnie w pierwszych trzech latach życia osiąga największą dynamikę, by około siódmego roku życia nieco zwolnić. Integracja pomaga w odbiorze i przetwarzaniu bodźców. U niektórych osób mogą jednak wystąpić trudności w tym zakresie, co objawia się w konkretnych zachowaniach towarzyszących codziennemu funkcjonowaniu dziecka. Jeżeli podejrzewasz zaburzenia integracji sensorycznej o swojego dziecka, warto udać się do specjalisty, neurologa lub psychologa. Poszukująć odpowiedniego fachowca, odwiedź stronę DPS Legionowo, gdzie znajdziesz artykuły specjalistyczne z zakresu psychologii, w których wskazano polecanych lekarzy. Ponadto zaburzenia mogą być efektem także uszkodzeń narządów, będących swego rodzaju odbiornikami świata zewnętrznego. Można je zatem spotkać u osób z wadami wzroku czy słuchu.
Jak rozpoznać zaburzenia?
Pierwszym zjawiskiem charakterystycznym dla niektórych przypadków zaburzeń integracji sensorycznej, bywa opóźniony rozwój mowy. Na kolejnych etapach życia dziecka możemy spotkać się również z nadwrażliwością słuchową, gdzie hałas wywołuje płacz, a także dotykową, przy różnego rodzaju codziennych czynnościach pielęgnacyjnych. Wzmożoną czujność powinien wzbudzić także brak reakcji na zmianę temperatur czy ból. Nieprawidłowości w zakresie integracji objawiają się ponadto niewłaściwą koordynacją ruchową, a także samym poziomem aktywności dziecka. Zarówno nadmierne męczenie się, jak i wzmożona ruchliwość powinny być sygnałem alarmowym. Jest to o tyle istotne, że w późniejszym czasie może również skutkować problemami z zachowaniem w obliczu nowych sytuacji, co dodatkowo obciąża układ nerwowy dziecka. Wśród objawów mogą się także znaleźć notoryczne dotykanie pewnych przedmiotów, czy też obgryzanie paznokci lub wkładanie rozmaitych rzeczy do ust.
Jakie ćwiczenia wspomagają terapię zaburzeń integracji sensorycznej?
Bardzo ważną kwestią jest wczesne wspomaganie rozwoju (WWR), mające na celu poprawę komfortu życia dzieci z zaburzeniami. Na ten temat przeczytasz więcej w artykule: https://www.dpslegionowo.pl/czym-jest-integracja-sensoryczna/, gdzie opisano przykładowe zajęcia WWR. Wszystkie wymienione wyżej zachowania powinny być przez opiekunów skonsultowane ze specjalistą. Terapia jest bowiem elementem koniecznym do dalszego prawidłowego rozwoju układu nerwowego. Same ćwiczenia prowadzone są zwykle w przystosowanej do tego sali, w formie zabawy. Ma to w efekcie poprawić relację zmysłów między sobą tak, by stymulacja doprowadziła do ich harmonijnej pracy. W zależności od obniżonej lub podwyższonej wrażliwości na bodźce, ćwiczenia mają tę czułość pobudzić lub wyeliminować. Co istotne, warto by rodzic aktywnie wspierał ten proces będąc obecnym. W zakresie ćwiczeń najczęściej stosowane są pomoce takie jak przedmioty o zróżnicowanych strukturach i kolorach, których dziecko doświadcza wzrokowo i dotykowo. Ponadto wykorzystuje się balans ciała poprzez kołysanie na przykład w hamakach, a także przy użyciu desek balansujących czy kołysek. Specjaliści przyglądają się dziecku również między innymi podczas jazdy na deskorolce.
Terapia jest procesem niezwykle indywidualnym, dlatego system ćwiczeń dobierany jest przy dokładnej obserwacji dziecka i czynionych postępów.